Met het verkeerde been uit bed
Blue monday:
Blue Monday is eigenlijk begonnen als marketingstunt en op alles behalve data gebasseerd. Werd in 2004 gelanceerd door een psycholoog Cliff Arnall, nadat hij door een reisbureau gevraagd werd om een formule te maken waardoor er meer zonvakanties verkocht werden.
De formule neemt verschillende factoren mee zoals weer, regenval, gemiddelde schulden, inkomen, tijd sinds kerst, motivatie en het moment waarop we nieuwjaarsvoornemens al overboord gooien.
Markers van volksgezondheid, zoals sterfte, ziekteverzuim, psychiatrische morbiditeit en zelfs schattingen van zelfmoorden of pogingen, vertonen geen toename op of rond de derde maandag van januari elk jaar vergeleken met andere dagen in januari.
De enige manier waarop Blue Monday misschien depressiever kan aanvoelen dan andere dagen in de maand is het feit dat de media ons vertelt dat het Blue monday is en iedereen depressief is waardoor het een self-fulfillin g prophecy wordt.
En voor sommige mensen kan dat zelfs gevaarlijk zijn. Denk aan de mensen die worstelen met mentale gezondheidsproblemen en zelfmoordgedachten," die mogelijk ten onrechte denken dat ze voorbestemd zijn om zich extra depressief te voelen op blue monday, of mogelijks nog gevaarlijker, aannemen dat ze zich beter zullen voelen zodra Blue Monday voorbij is, wat natuurlijk niet zo is.
Humeur (Gemoedstoestand)
Nu wat is een humeur of gemoedstoestand juist? Wij zijn als mensen ongelooflijk complexe wezens. Elk van ons heeft ongeveer 1,5kg vlees in zijn hoofd zitten die ronddrijft in een bad van hormonen en neurotransmitters en die bepalen voor een groot stuk hoe we ons voelen. Onze gemoedstoestand, of humeur is daar de uiting van; het is de relatief stabiele affectieve staat of het gevoel dat we ervaren.
In tegenstelling tot emoties, die de neiging hebben om meer uitgesproken en specifieker te zijn, zijn stemmingen algemener en minder intens.
Een humeur is dus overheersend positief, negatief of neutraal en wordt beĆÆnvloedt door een hele hoop interne en externe factoren zoals voeding, slaap, stress, hormonen, het weer, wat we zien op sociale media of op het nieuws, honger enzovoort.
Het varieert ook enorm doorheen de dag en van mens tot mens.
Ons humeur heeft dan ook een aanzienlijk invloed op hoe we denken, ons voelen en gedragen. Het stuurt onze motivatieniveaus en beslissingen, beĆÆnvloeden onze relaties en hoe mensen met anderen omgaan.
En soms, als je eenmaal gewend bent aan een slecht humeur, is de gewoonte moeilijk te doorbreken.
Humeur vs. Klinisch ziektebeeld
Humeurig zijn we allemaal wel eens. en dat is zeker geen klinisch ziektebeeld.
Als je langere perioden prikkelbaar of humeurigheid bent, gevoelens van wanhoop of een gebrek aan interesse ervaart in dingen die u vroeger interessant vond, dan ga je best wel eens langs bij de dokter.
Het wordt dus pas problematisch als het uw dagelijkse functioneren (of dat van je omgeving belemmert). Dan kom je al uit bij de depressieve, gedrags- en persoonlijkheidsstoornissen zoals borderline en bipolaire stoornissen.
Bij zoān mensen wisselt de stemming plots alsof met een vingerknip een knop omgedraaid wordt en vaak ook van het ene uiterste naar het andere. Zoān mensen ervaren gewoonlijk hele hoge pieken en hele diepe dalen. Stephen Fry, Robbie Williams, Catherine Zeta Jones, Carrie Fisher zijn een aantal bekende koppen die bijvoorbeeld bipolair zijn
Maar het grootste merendeel van de mensen ervaart hun humeur dus niet als een klinisch ziektebeeld.
Moeten we dan altijd streven naar een positief humeur?
We staan er niet altijd bij stil maar hoewel de wereld rondom ons op een snel tempo aan het veranderen is, zien onze hersenen er wel al 70.000 jaar hetzelfde uit. Alles in onze omgeving geeft signaal dat we moeten streven naar een constant gevoel van geluk en contentheid, maar dat niet waar we als mensen voor gebouwd zijn.
Mensen zijn niet ontworpen om gelukkig te zijn, of zelfs tevreden. We zijn in de eerste plaats ontworpen om te overleven en ons voort te planten, net als elk ander dier in de natuurlijke wereld. Een continue staat van tevredenheid wordt door de natuur evolutionair gezien zelfs ontmoedigd omdat het onze waakzaamheid tegen bedreigingen verlaagt en onze overlevingskansen verlagen.
Heel veel dingen in het leven die we waardevol vinden halen net hun waarde uit het feit dat ze lastig te behalen, moeilijk zijn. Dat we ervoor afgezien hebben. Daarom is het misschien ook gewoon oK om u af en toe slecht te voelen.
Gender verschillen
Oudere mensen hebben aanzienlijk minder negatieve gevoelens dan jongeren, en vrouwen melden meer negatieve gevoelens dan mannen.
Sommige van die verschillen zijn relatief klein, maar significant.
geslachtsverschillen in emotie-uitingen zijn gerapporteerd voor volwassenen, met vrouwen die een grotere emotionele expressiviteit tonen, vooral voor positieve emoties en het internaliseren van negatieve emoties zoals verdriet.
Vergeleken met mannen, hebben vrouwen twee keer zoveel risico op het ontwikkelen van depressie- en angststoornissen, ervaren ze hun eerste depressie-episode eerder en hebben ze meer cumulatieve episodes gedurende hun leven.
Maar als we dan kijken naar wereldwijde zelfmoordcijfers, zien we dat de kans op suicide bij mannen mannen 1,8 keer hoger is dan onder vrouwen. Bovendien is het percentage in ontwikkelde landen onder mannen meer dan drie keer zo hoog als dat van vrouwen (WHO, 2019).
Remedies
Beweging
Beweging zorgt voor de productie en afgifte van endorfines, ook wel bekend als "feel-good" stofjes die ons humeur aanzienlijk kunnen verbeteren en stress verminderen. Of het nu gaat om een stevige wandeling, het beoefenen van yoga, of een korte workout, het in beweging krijgen van je lichaam in de ochtend kan helpen je humeur te verbeteren en je energieniveau gedurende de dag te verhogen. Dus het beste medicijn tegen een slecht humeur hebben we allemaal gratis voor handen. het begint bij een goed en regelmatig slaapritme met voldoende nachtrust. Ga slapen op het zelfde uur, wordt wakker op hetzelfde uur (mik op 8u slaap). Een je uw ogen opent, zonlicht naar binnen en bewegen.
Voeding
Vervolgens geeft een voedzaam ontbijt je lichaam brandstof en levert essentiƫle voedingsstoffen voor optimale hersenfunctie. Voeg voedingsmiddelen rijk aan vitamines, mineralen en omega-3 vetzuren toe, zoals fruit, groenten, volle granen en noten. Onderzoek toont aan dat mensen met een gezond dieet doorgaans een betere geestelijke gezondheid hebben, minder depressief zijn, een beter humeur hebben en langer leven. Enkele simpele tips: Vermeid suiker in je ontbijt, vermeid koffie in de eerste 90 minuten van je dag, en hoe minder ingrediƫnten er in een maaltijd zitten hoe beter. vermeid met andere woorden sterk verwerkt voedsel, en ga terug naar de basis ingrediƫnten. Mik op 5 basis ingrediƫnten per maaltijd.
Perspectief
Vraag jezelf af waarom je je voelt hoe je u voelt, relativeer. Verander de situatie of realiseer u dat je er weinig aan kan veranderen.