Ik ben niet gelukkig.
En dat is OK. Want ik ben zeker ook niet ongelukkig.
Heel veel mensen rondom mij hebben moeite om te benoemen of ze al dan niet 'gelukkig' zijn. Dat is ook niet evident, want iedereen vult zoiets natuurlijk voor zichzelf in vanuit een uniek referentiekader. We leven momenteel in een maatschappij waar we misschien té hard op zoek zijn naar dat vage 'geluks-walhalla'. Alles in onze omgeving (yes social media, I’m looking at you) geeft het signaal dat we moeten streven naar een constant gevoel van geluk en contentheid : en een perfect leven waar we super rijk, knap, succesvol zijn en liefst nog eens op een tropische bestemming zitten met een cocosnoot in de hand.
Maar dat is uiteraard niet waar we als mensen voor gebouwd zijn. We rumineren collectief over de vraag ‘Ben ik wel gelukkig?’, waardoor we heel vaak, ten onrechte, tot het besluit komen dat we misschien tòch niet gelukkig zijn. En zo zijn we, zonder het goed te beseffen, de ongelukkigste generatie ooit geworden volgens het meest recente World happiness report.
We zijn dan ook helemaal niet gemaakt om gelukkig, of zelfs tevreden te zijn. Ons primaire doel, net als bij nagenoeg alle andere dieren, is overleven en voortplanten. Voortdurende tevredenheid wordt zelfs evolutionair ontmoedigd omdat het onze alertheid voor bedreigingen kan verminderen, en bijgevolg onze kansen op overleving verlaagt. Het doet me ergens denken aan een quote uit G. Michael Hopf's post-apocalyptische roman “Those Who Remain” :
“Hard times create strong men, strong men create good times, good times create weak men, and weak men create hard times.”
Veel dingen in het leven die we als waardevol beschouwen, putten juist hun waarde uit het feit dat ze moeilijk te verkrijgen zijn. Dat we ons ervoor ingespannen hebben. De historische maatstaf voor waarde, Goud, is daar een mooi voorbeeld van. Daarom kan het soms ook gewoon goed zijn om u af en toe gewoon echt KUT te voelen. Geniet daarvan. Want geluk heeft geen betekenis zonder haar keerzijde.
Ik denk dat een krachtig alternatief is om eerder te focussen op de afwezigheid van ongeluk.
In plaats van onszelf constant de vraag te stellen of we gelukkig zijn, kunnen we ons beter afvragen of we ongelukkig zijn. Het besef van een afwezigheid van ongeluk is misschien heel vaak al voldoende.
Indien je een actief gevoel van ongeluk ervaart heeft dat ook vaak een duidelijk aanwijsbare oorzaak dan het omgekeerde. Liggen die zaken binnen je eigen controle? (Welke mensen, situaties, interne monologen, zijn die regenwolken die ons slecht doen voelen? ), dan kan je er ook makkelijker mee aan de slag om het te vermijden of aan te pakken. Het kan een verfrissende verandering van perspectief geven, weg van het obsessief najagen van geluk en meer gericht op het begrijpen van onze eigen innerlijke dynamieken, die ons mogelijks meer besef geeft van wat we wel hebben, om daar gelukkig over te zijn.
Geluk is een reis, geen bestemming. En soms kan het vermijden van ongeluk net zo waardevol zijn als het nastreven van geluk.
Doe er het uwe mee.
Nog een gelukkig weekend voor de rest 🙂
-M