/w=3840,quality=90,fit=scale-down)
Beslissingsmoe in de rechtszaal: hoe timing het lot van criminelen bepaalt
Hoewel we van ons gerechtelijk systeem zouden werwachten dat de arm der wet steeds opnieuw, net als een robot, op een rationele manier en op basis van feiten en wetten beslist over schuld en onschuld, blijken ook onze rechters ook maar gewoon mensen te zijn die beperkt rationeel zijn en beïnvloed worden door beslissingsmoeheid.
Je zou verwachten dat factoren zoals etniciteit, geslacht, type misdrijf, ernst van misdrijf, gedrag etc. de grootste factoren zijn waarop beslist wordt of een veroordeelde voorwaardelijk vrij mag komen of niet. Wat blijkt nu uit onderzoek? Doet er allemaal niet/beperkt toe. Wat doet er wel toe? De tijd van de dag waarop de uitspraak gedaan wordt.
Een team psychologen kwam in 2011 [1] tot die vaststelling na 1.112 gerechtelijke beslissingen over een periode van 10 maanden te bestuderen.
Dit patroon manifesteerde zich keer op keer, ongeacht het type misdrijf - moord, verkrachting, diefstal of fraude.
In het begin van de dag was de kans groot dat een rechter een gunstige uitspraak deed - ongeveer 65 procent van de tijd. Naarmate de ochtend vorderde en de rechter geleidelijk vermoeid raakte door de opeenstapeling van beslissingen, daalde de kans op een gunstige uitspraak gestaag naar nul.
Het leek wel alsof de rechter zijn breinspier zo uitgeput geraakte dat hij minder tolerabel werd.
Een interessant detail was dat, na een lunchpauze, de rechter verfrist (en met een geod gevulde maag) terugkeerde naar de rechtszaal en de kans op een gunstige uitspraak direct weer omhoog schoot naar 65 procent. Naarmate de dag vorderde, daalde het percentage voorwaardelijke vrijlatingen opnieuw naar nul. → een veroordeelde had dus consequent veel meer kans op een gunstige uitkomst als zijn/haar hoorzitting 's ochtends was gepland (of direct na de middagpauze) dan wanneer deze aan het eind van een lange zitting was ingeplanned.
Maar hoe komt dit? En wat kan je er aan doen? Ik schreef een blogpost over het fenomeen, wat het is en hoe je jezelf ertegen kan beschermen 
AI in de rechtzaal ?
Er is een groeiend debat over de vraag of artificële intelligentie (AI) een rol kan spelen in het gerechtelijk systeem om de beperkte rationaliteit en beslissingsmoeheid van rechters te compenseren. Terwijl sommigen beweren dat AI de objectiviteit en consistentie van het gerechtelijk systeem kan verbeteren, waarschuwen anderen dat AI-beslissingen de menselijke waarden en rechten kunnen schenden.
/w=3840,quality=90,fit=scale-down)
Zo kwam er recent een wetenschappelijke studie [2] uit die zich richtte zich op een specifieke taak waarbij een AI-systeem moest bepalen of een persoon een recidivist (een herhaaldelijk misdadiger) zou worden of niet. Het verontrustende resultaat was dat het AI-systeem een aanzienlijke vooringenomenheid vertoonde en vaker zwarte mensen als toekomstige recidivisten identificeerde, zelfs wanneer de informatie over de individuen gelijk was. Dergelijke bevindingen roepen belangrijke vragen op over de ethiek en betrouwbaarheid van AI-systemen, en benadrukken het belang van het voorkomen en aanpakken van bias in algoritmes.
Related resources
